De Filokalia: een gids voor (het herstel van) de schoonheid van de ziel

Volgens alle wijsheidstradities is het de roeping van de mens een belichaming te zijn van het goede, het ware en het schone. Maar zij onderwijzen ook dat we lijden aan een ernstige vorm vanbewustzijnsvernauwing, vergelijkbaar met dronkenschap of diepe slaap, waardoor we voor deze goddelijke kwaliteiten niet ontvankelijk zijn. We zullen moeten ontwaken, en wel in de eerste plaats uit de illusie dat we reeds wakker zijn. Op deze studiedag bespreken we een bijzonder ‘ontnuchterend’ werk dat ons kan helpen geestelijk te ontwaken: de Filokalia, een van de belangrijkste spirituele bronnen van het Oosters Christendom.

De Filokalia (letterlijk ‘liefde voor het schone’) is een verzameling van teksten, gebaseerd op de ervaringen van contemplatieve meesters van de vroegchristelijke kerk. Zij leren ons dat het onmogelijk is het ware te kennen, het schone te beminnen en het goede te willen, zolang we in de greep blijven van illusies en passies. Zolang we alles en iedereen, inclusief het Heilige, tot ‘objecten’ van ons handelen, onze emoties en onze gedachten maken, blijft het oog van het hart gesloten voor de wezenlijke aard der dingen. Er zijn twee contemplatieve praktijken die ons van deze blindheid voor de werkelijkheid kunnen genezen: waakzaamheid of open aandacht, en het gebed van het hart. De focus van deze dag zal liggen op de beoefening van waakzaamheid.

We zullen de Filokalia niet alleen bespreken binnen de context van de Oosters-Orthodoxe traditie, maar ook in het licht van het zogenaamde ‘Werk’ zoals onderwezen door Gurdjieff, Ouspensky en Nicoll. Daar zij mede door de Filokalia zijn geïnspireerd, en hun onderricht bovendien als een vorm van ‘esoterisch’ christendom beschouwen, kan zo’n vergelijking bijzonder vruchtbaar zijn. Zo kunnen we zelfs ontdekken dat de exoterische en esoterische dimensies van het Christendom twee aanzichten zijn van eenzelfde werkelijkheid, namelijk het herstel van de oorspronkelijke schoonheid van de ziel als beeld en gelijkenis van de Heilige.

Dagindeling

10:00u​​ – Welkom en koffie.
10:30u​​ – Lezing – De Filokalia: een gids voor (het herstel van) de schoonheid van de ziel
11:45u​​ – Pauze
12:00u​​ – Lezing – vervolg
13:00u​​ – Lunchpauze: neem zelf lunchpakket mee – voor koffie en thee wordt gezorgd
14:00u​​ – Gezamenlijke bespreking van teksten uit de Filokalia
15:00u ​- Pauze
15:15u​​ – Voortzetting bespreking van teksten uit de Filokalia
16:00u – ​​Afsluiting

David Nieuwejaers (Roef) is een onafhankelijk onderzoeker van traditionele westerse spiritualiteit, waarbij hij zich vooral verbonden voelt met christelijke theosofie en mystiek. Vanuit deze inspiratie heeft hij in 2010 de studiegroep Ad Fontes opgericht, en geeft hij regelmatig lezingen en studieklassen. Hij is tevens medeoprichter van The Fellowship of St Michael Archangel (Lillois, België), een gemeenschap van monniken en leken die tot doel heeft ruimte te scheppen voor het contemplatieve leven in dialoog met de spirituele zoektocht van de mens van vandaag. Professioneel is hij werkzaam aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Maastricht.

Inschrijven is noodzakelijk
Daar het aantal plaatsen voor deze mooie studiedag beperkt is, is inschrijven beslist noodzakelijk. Reservering wordt pas definitief na betaling. Dit wordt door ons bevestigd. Een wachtlijst wordt aangelegd als het maximale aantal plaatsen wordt overschreden.

Inschrijven kan door een link naar het formulier: https://forms.gle/MELbX7YQhgW2EtXN7
De link geeft informatie over kosten en betalingen.

Programma over Hildegard van Bingen op 23 februari 2025
Men dient zich via bovenstaand formulier apart voor dit programma op te geven.

Locatie
Gebouw Loge Utrecht, Kruisstraat 307, 3581 GK Utrecht. De Kruisstraat, een zijstaat van de Biltstraat, is goed bereikbaar via openbaar vervoer. Betaald parkeren in parkeerterrein en garage op de Kruisstraat.